Vorig jaar op deze dag, zat ik in de hospice bij mijn vader, wakend en wachtend op zijn dood. Opnieuw komen de herinneringen naar boven. De impact van het gebruik van geweld op mijn leven.
Geweld ontvangen als kind
In mijn jeugd werd ik als kind regelmatig geslagen. Door mijn ouders maar ook door de onderwijzers op de lagere school. Drie van de vijf schuwden niet om geweld te gebruiken: een draai om je oren, een klap tegen je kop, knijpen in je nek totdat je kromp, slaan met een lineaal op vingers. Niet al het geweld ondervond ik, maar ik was er wel getuige van. De spanning in mijn buik bij het zien van geweld en machtsmisbruik door de volwassenen onderwijzers op de kinderen van mijn klas, voel ik nu nog. De draai om mijn oren door de juf van de tweede klas was genoeg om te proberen voor altijd lief en braaf te zijn op school, en een goede leerling.
Onmacht en slaan
Mijn vader sloeg ook. Ik was als tiener regelmatig brutaal en wilde mijn mening uiten. Ik had al snel door dat wanneer mijn vader het niet van me kon winnen, hij dreigde met een klap om mijn oren en als ik dan toch door ging, kreeg ik er een. Ik was een snotneus en kwam net kijken. Wat wist ik er nu eigenlijk van?
De grens bereikt
Op mijn vijftiende liep ik weg, ik had het strijkijzer per ongeluk laten vallen en mijn vader wilde me slaan, omdat ik ‘zo lomp was en alles kapot maakte’. Ik vluchtte naar mijn kamer en deed de deur op slot maar hij was zo boos dat ik bang was dat hij de deur zou intrappen. Ten einde raad opende ik de deur en schoot onder zijn arm door, de trap af, naar buiten, de hei op en de bossen in. Onze hond rende vrolijk met me mee, en zo was ik niet alleen.
Vele uren zat ik in het bos. Ik ging niet naar huis om te eten en ook de repetitie van de drumband sloeg ik over. Ik bleef in de bossen tot het donker werd en toen pas liep ik naar de ouders van mijn toenmalige vriendje. Zijn moeder belde de mijne en hij bracht even later me thuis. Het was op een maandagavond en zo zaten we om tien uur s-avonds aan de knakworstjes. Dat betekende feest, want dat gebeurde nooit op maandag, alleen op zaterdag in het weekend. Toen ik thuis kwam werd er niet gesproken over wat er gebeurd was. Nooit meer. Ik begreep het niet. Waarom praatten wij niet over wat er gebeurd was? Maar vanaf die dag heeft mijn vader me niet meer geslagen.
Afscheid van mijn vader
Vorig jaar ontmoette ik mijn eigen onmacht opnieuw bij het zien van de onmacht van mijn vader en de manier waarop hij er mee om ging. Natuurlijk was zijn ziel al vertrekkende en zijn geest beneveld door de pijnbestrijding, maar ik beleefde alles nauwgezet. Zijn verlangen om te lopen en uit bed te gaan, wat niet kon omdat zijn lichaam te zwak was om hem te dragen, ook niet met mijn steun. Lopen was voor hem een manier om weg te zijn van de pijn veroorzaakt door de tumor in zijn been. Ik pakte zijn voeten en liet hem kracht zetten tegen mijn handen en daagde hem uit tot we beiden niet meer konden.
Onmacht ontmoet onmacht
Maar de pijn bleef. Hij wilde me aanraken, op zoek naar verzachting. Steeds verder. Mijn onvoorwaardelijke liefde voor hem streed met mijn grenzen. Ik had hem alles willen geven maar ik kon het niet, niet zonder mezelf te verliezen. Nee, zei ik. Nee. Uiteindelijk brak ik, en liet ik mijn tranen van onmacht en verdriet stromen. ‘Hou op’ riep hij, en zijn ogen fonkelden net als vroeger. Deze keer stopte ik niet met huilen, en rende ik niet weg. Nu zei ik niets meer want er waren geen woorden meer. Er was alleen nog maar liefde. Onvoorwaardelijke liefde. Niet alleen onvoorwaardelijke liefde voor mijn vader, maar ook de onvoorwaardelijke liefde voor mijzelf. Ik en mijn grenzen mochten er zijn. Onze emoties mochten er zijn. We liepen er niet meer voor weg en keken ze beiden aan.
En de tranen wonnen.
Na een tijdje zette ik muziek op. Daar werd hij rustig van en ik ook.
Ave Maria van Bach. ‘Muziek is de hoogste trillingsfrequentie van de liefde’, zo liet mijn overleden broer mij laatst weten. Muziek, als uitdrukking van emoties en als spreekbuis van de ziel.
Van vader naar kind
‘Het spijt me meisje,’ zegt de ziel van mijn vader nu ik dit aan het tikken ben en mijn vinger boven de verzendknop breng. De tranen stromen opnieuw. De impact van het gebruik van geweld zorgt ervoor dat je stopt met voelen. Voelen is wat we als mensheid weer mogen leren, evenals uitdrukking geven aan wat we voelen, zonder het uit te leven of zonder ons af te reageren op anderen. Want we zitten allemaal in dit collectief van geweld, onmacht en machtsmisbruik.
De vader van mijn vader was een tiran en ook mijn vader heeft als kind veel geweld gekend in zijn leven. Waarschijnlijk nog veel meer dan ik. Hij heeft in zijn leven nooit een gebaar van liefde gehad van zijn vader en hij nam zich voor dit anders te doen bij zijn kinderen. Dat heeft hij gedaan. Ik herinner mij de vele momenten van fysieke geborgenheid, naast hem op de bank of op schoot, en achter op de fiets. Samen de hei op of het bos in. Ik ben er zo dankbaar voor.
Het goed en het kwaad, het zit in ieder mens. Het is aan ons om te leren hoe we ermee om gaan. Waar kies jij voor?
Schrijven als therapie
Schrijven is therapie, althans voor mij. Ik weet dat dit het pad van mijn ziel is en dat ik mensen mag leren over liefde en communicatie.
Ook over communiceren met overledenen, na de dood. Want ook dan houdt het leven niet op, het vindt alleen plaats in een andere vorm. Ik ben blij en dankbaar dat ik nog contact heb met mijn vader. Ik zie het als een wederzijds en collectief helingsproces. Samen zijn we onderweg. Want sommige dingen zijn te groot om alleen te doen.
Herken jij jezelf in mijn verhaal? Maken mijn ervaringen ver weggestopte emoties bij jou los? Misschien is een Trauma Bevrijding Intensive iets voor jou. Samen nemen we een kijkje in jouw verleden en brengen we verloren delen weer bij elkaar. Hier lees je er meer over. Je kunt me ook bellen voor een oriënterend gesprek voor meer informatie of maak een afspraak voor een verhelderingsgesprek in mijn praktijk in Hilversum.
Geef een reactie