In mijn coachpraktijk zie ik vooral mensen worstelen in een mono-poly relatie: monogaam zijn en leven met een polyamoreuze partner of andersom. Voor beiden is het lastig en veel mensen vinden het ontzettend moeilijk om zich in te leven in de belevingswereld van de ander. Vaak ontstaan conflicten, innerlijk of in de relatie. De monogame vraagt zich af of hij of zij wel goed genoeg is, immers: anders had mijn partner wel genoeg aan mij. De polyamoreuze voelt zich klemgezet, opgesloten en verlangt naar meer vrijheid. Gevoelens van liefde die erom vragen te mogen stromen worden een halt toe geroepen. Ze wijzen naar elkaar voor de oplossing. Als de ander nu maar eens… dan voelde ik nu niet zoveel pijn!
Hoe kan het anders? Is het überhaupt wel mogelijk om als monogame partner in een polyamoreuze relatie te verkeren of om als polyamorist een relatie te hebben met een monogame partner?
Acceptatie
Een van de moeilijkste stappen in een mono-poly relatie, maar ook de sleutel tot een oplossing is werkelijke acceptatie. Acceptatie van jezelf als mens, hoe jij in elkaar zit, met of zonder al je verlangens naar intiem contact met anderen. Volledige acceptatie van de ander, met zijn of haar kwaliteiten en tekortkomingen, zonder de ander te willen veranderen. Het is jezelf helemaal prima vinden zoals je bent, inclusief je schuldgevoelens, je verlangens, je negatieve gedachten of je dromerige fantasieen. Het mag er allemaal zijn. Als je werkelijk kunt accepteren, kan er ook ruimte zijn voor de andere belevingswereld van je partner. Dan kun je ook openstaan voor de positieve intenties van het gedrag van je partner. Dan ben je in staat om zonder pijn en met compassie te kunnen luisteren naar de ervaringen van je partner.
Dankbaarheid
Een andere sleutel is je niet te focussen op datgene wat je anders wilt, maar je aandacht te richten op wat er wel is. Maak contact met de gevoelens van liefde die je voor de ander voelt, wees dankbaar voor alles wat er mag zijn. Wat vind je zo leuk aan je partner? Wat van je partner heeft je vandaag blij gemaakt? Waar genieten jullie samen van? Door te oefenen in dankbaarheid, verleg je de aandacht van het gemis (wat ongenoegens en negativiteit veroorzaakt), naar wat er is, wat positieve gevoelens oproept. Stop met het willen veranderen van je partner. Dat gaat je nooit lukken. De enige op wie je werkelijk invloed hebt, ben je zelf.
Beweging als groei
De enige manier om in een mono-poly relatie een derde toe te laten, is door te blijven bewegen. Dat betekent dat je altijd bereid moet zijn met jezelf aan de slag te gaan: welke stap kan ik vandaag zetten in de richting van mijn partner? Wat kan ik doen om ervoor te zorgen dat ik anders met mijn pijn of negatieve gevoelens om ga? Wat kan ik vandaag doen om te groeien? Wat kan ik doen om vandaag lekker in mijn vel te zitten? Wat kan ik vandaag doen om een sterker mens te zijn? Groeien houdt onlosmakelijk in dat je lastige gevoelens tegenkomt. Pijn, verdriet, onmacht. Kijk met liefde naar jezelf en naar je emoties. Onderzoek de onderliggende behoeften. Emoties geven altijd richting tot groei. Je hebt ze nodig!
Wie brengt het offer?
Als je er in een mono-poly relatie samen niet uitkomt en het is echt onmogelijk voor de monogame partner om de relatie te openen voor een derde, is er ook de keuzemogelijkheid om niets te doen met de gevoelens voor een ander. In dit geval brengt de polyamoreuze partner een offer voor het voortbestaan van de relatie. Wat je ook kiest: zorg ervoor dat je de keuzes maakt nadat je alle opties goed hebt onderzocht, zodat je innerlijke vrede kunt ervaren. Bij jezelf en bij je partner. Met elkaar in gesprek gaan en echt kunnen luisteren naar elkaar is dan ook een eerste vereiste. Beide partners willen erkend worden in wie ze zijn: monogaam en polyamoreus. Dat is niet alleen een primaire basisbehoefte van ieder mens, maar ook het grootste verlangen: onvoorwaardelijke acceptatie.
Van symbiose naar autonomie
Veel mono-poly stellen die ervoor kiezen om samen te blijven en die het moeilijk vinden om ruimte te maken voor polyamoreuze gevoelens, kampen met een bepaalde vorm van symbiose in hun relatie. Ze kunnen niet met en ook niet zonder elkaar. Dit kan ongezonde vormen aannemen, waarbij men gedrag vertoont die horen bij de rollen uit de dramadriehoek, van de redder, de aanklager en het slachtoffer.
De rollen van de dramadriehoek
Het slachtoffer voelt zich onmachtig om zelf de situatie te veranderen, ‘ik kan het niet, ik ben niet goed genoeg, ik stel niks voor’ klaagt hij. Het slachtoffer verwacht dat de partner er alles aan doet om hem te helpen. De aanklager wijst met een grote beschuldigende vinger naar de partner: ‘het ligt aan jou, als jij maar zou veranderen, dan had ik deze problemen niet. Jij bent degene die mij ongelukkig maakt’ De redder springt vervolgens in de bres, geeft tips hoe de aanklager of hoe het slachtoffer zich kan veranderen of zou moeten handelen. De redder voelt zich eigenlijk verheven boven de ander, maakt zich groter dan de ander, waardoor werkelijk contact met zichzelf en de eigen behoeften lastig wordt. Het zorgt er bovendien voor dat de aanklager en het slachtoffer niet in hun eigen kracht gaan staan.
Mensen in een symbiotische relatie, of mono-poly relatie kunnen tussen deze rollen wisselen. Welke rol je ook geneigd bent aan te nemen, het zorgt er hoe dan ook voor dat partners niet vanuit hun eigen kracht handelen, vanuit autonomie of werkelijke verbinding met zichzelf. Pas als je werkelijk de verantwoordelijkheid neemt voor je eigen leven, voor jouw geluk, ben je ook in staat je op een gezonde manier te verbinden met een ander. Anders wordt houden van: de ander nodig hebben om zelf gelukkig te kunnen zijn, ook in de vermomming van de liefdevolle redder. Ook hij opereert vanuit eigen gewin, want die hoeft zich niet kwetsbaar op te stellen zo lang hij zich focust op de anderen. Pas als je oprecht van jezelf kunt houden, krijgt het houden van de ander betekenis.
Zoek de stilte in jezelf
De weg naar autonomie en eigenliefde verloopt via de stilte in jezelf. Daar ligt ook de sleutel naar innerlijke veiligheid. Als je in stilte met jezelf kunt zijn, alleen kunt zijn, tevreden en blij met jezelf kunt zijn, dan kun je ook in contact met de ander zijn vanuit jouw eigen eigen basis. Deze basis kun je vergroten door regelmatig met jezelf in stilte te zijn. Mediteer. Luister naar de boodschappen die je krijgt, op de momenten dat je jouw wil of dwanggedachten los laat en alles er mag zijn. Door niets te willen, komt in de stilte het antwoord naar je toe.
Als je zelf een stevige basis met jezelf hebt opgebouwd en je hart vervuld is met liefde, wordt het ook veel gemakkelijker om je partner vanuit liefde te benaderen. Om vanuit liefde te kijken naar de tekortkomingen en ontwikkelpunten van je partner. Om grenzen van de ander en jezelf te voelen en deze aan te kunnen geven. Om rekening te houden met de grenzen van je partner. Als de keuze voor een grens komt vanuit de verbinding met je hart, voelt het niet als een grens. Dat geeft innerlijke vrijheid. Als je vanuit deze vrijheid kunt liefhebben, is er veel mogelijk. Zelfs een mono-poly relatie waarbij ruimte is voor polyamorie: meer liefde. Daarbij hoeft het niet zo te zijn dat je alles accepteert van de ander. Het mogen ook kleine stapjes zijn met heldere afspraken waarbij alle betrokkenen zich er aan houden.
Meer lezen? Zelf aan de slag? Download gratis hoofdstuk 1 van het boek Love Unlimited. Een boek met 13 ervaringsverhalen van anderen aangevuld met een geïntegreerd werkboek met 27 oefeningen om thuis te doen, alleen of met je partner.
Loop jij vast in een mono-poly relatie en kom je er samen niet uit? Misschien is een Relatie-Intensive iets voor jou of jullie. In een dag nemen we jouw/jullie relatie onder de loep en maak je een grote Relatieshift waarin de weg geopend wordt naar innerlijke vrijheid. Maak gerust een afspraak voor een verhelderingsgesprek van 45 minuten via Skype, of maak een afspraak voor een Live Consult in mijn praktijk in Den Bosch, om meer zicht te krijgen in de beste volgende stap voor jou of jullie!
Wim zegt
Het is ook geen universeel model dat voor iedereen op elk moment past natuurlijk. Ik denk dat in iedere relatie momenten zijn waarin een derde of vierde partner (in wat voor combi dan ook) een rol kan spelen om jezelf te leren kennen. Dat is mijn ervaring. Je open stellen voor alternatieve relatie structuren vergt moed. Als de situatie in de klassieke relatie onhoudbaar is vanwege spaningen of verveling dan kun je samen met je partner open en eerlijk kijken of het openen van de relatie een mogelijkheid is. Het gevaar bestaat dat je zo’n ontwikkeling gaat door maken en dat je ziet dat de oude relatie met je primaire partner niet meer werkt in de vorm zoals je die had. Dat kan. En dan ga je uit elkaar, zoals wij. Door het het emotionele proces van begin af aan te delen met elkaar en de emoties bij je zelf te houden (mag eerst mis gaan maar kom altijd terug op je verwijten) kan de liefde blijven bestaan. Zoals bij ons. Het gaat niet om de vorm van de relatie maar om de liefde en communicatie. Poly poly mono poly mono mono zijn in feite non issues als je alle emoties transparant en uiteindelijk bij jezelf houd.
Esther zegt
Het voelt zo eenvoudig als ik het lees. Ik zie de symbiose zeker ook terug in de polyrelaties die ik om me heen zie, zelf gelukkig zover dat ik uit die dramadriehoek kan blijven… Maar toch blijft het een probleem ook binnen Poly Poly… Ik heb gezien hoe je Poly kan voelen naar je ene partner en mono naar je andere… Heel vreemd, maar het is dus niet alleen ontwikkeling van het individu… Want hoe kan het anders dat je het bij de ene partner mooi en prettig vind dat er nog meer liefde is, en dat je het bij de andere partner niet kan verdragen?
Ik denk dat er ook nog zoiets is als een idee van bestemming. Als je met je partner het idee hebt bestemd te zijn om samen exclusief te zijn, en die partner voelt dat niet zo… Wat dan? Dat kun je nog bij een andere partner het idee hebben dat je samen bestemd bent om Poly te zijn… Daar is geen probleem… Ik vraag me af waar het gevoel van bestemming op gebaseerd is…
Harrie zegt
Leuk om äl die rollen weer eens te lezen en te beseffen welke rol je soms speelt. Ken ze en de gevolgen ervan maar je bent je er niet altijd van bewust op het moment dat er iets speelt. Opnieuw een “”eye opener”. Ik moet daar toch eens bewuster mee leren omgaan.
Thanks Harrie