De liefde voor het leven delen
Afgelopen week was ik op de begrafenis van de vader van een goede vriend van mij. Zijn dochter Isabel (19) hield een prachtige speech over leven en dood voor de mensen in de kerk, maar eigenlijk is hij voor de hele wereld. Ik was diep geraakt, haar tekst dat een antwoord is voor velen die worstelen met met de dood en als gevolg daarvan met het leven. Want het leven is bedoeld om het te vieren. Isabel deelt haar speech en daarmee haar liefde voor het leven. Laat je raken!
Ik ben verliefd,
Verliefd op het leven.
En ik hoop dat de meeste van jullie dat gevoel met mij kunnen delen.
Het leven is prachtig: met alles wat het omvat.
Al zijn concepten: geluk, liefde, blijdschap, maar ook angst, verdriet en boosheid.
Het creëert dingen als: muziek, kunst, poëzie, maar ook ruzies, haat, ziektes en oorlog.
Het brengt mensen bij elkaar, of verwijderd ze juist verder van elkaar.
We houden van het leven.
Toch zien we de dood als iets wat niet bij het leven hoort.
Sterker nog het is het tegenovergestelde.
Is dat wel zo?
Is de dood niet iets wat juist onherroepelijk bij het leven hoort?
Iets wat alles in evenwicht houdt?
Goocheltruc
In mijn gedachten heb ik hier al vele malen gestaan.
Dan bedacht ik me wat ik nu moest zeggen als ik daar stond.
Nu sta ik hier echt en dan komt er maar één ding op in mijn gedachten:
de dood is iets surrealistisch.
Iets dat moeilijk te omvatten of te begrijpen is.
Het is als een onomkeerbare goocheltruc.
Een goochelaar die een konijn laat verdwijnen in zijn hoge hoed en hem vervolgens nooit meer terug kan vinden.
Het ene moment is iemand er.
Zo vanzelfsprekend, we denken er niet bij na.
Het andere moment is iemand verdwenen.
Iets wat je dacht zo stevig vast te hebben glipt als water door je vingers
en je blijft achter met een leegte die niet op te vullen lijkt.
Dit is moeilijk bevatten, het is niet logisch, het is niet leuk en het is niet eerlijk.
De dood doet ons pijn en verdriet, we praten er liever niet over.
Het liefst vergeten we dat hij bestaat, maar komen er tot onze schrik toch achter dat hij zich niet laat wegslaan door onze koppigheid.
Zo beschouwde ik de dood.
De dood was het einde, mijn vijand.
Ooit zag ik een strip over leven en dood.
Het leven stond links, de dood rechts.
Het leven zette een klein diertje op de grond
En stuurde het richting de dood, waar het als een oud diertje aan kwam.
Hierbij stond geschreven:
“Life and Death have been in love for longer than we have words to describe. Life sends countless gifts to Death and Death keeps them forever.”
Wat betekent: Het leven en de dood zijn al langer verliefd dan dat wij woorden hebben om dat te beschrijven. Het leven stuurt oneindig veel cadeautjes naar de dood en de dood bewaart ze voor altijd.
Hij koestert ze.
Het is een wisselwerking van geven en nemen dat ons bestaan in evenwicht houdt.
Het leven vieren
Betekent dat, dat we blij moeten zijn dat de dood bestaat?
Hoe tegenstrijdig is dat?
We zijn toch ook niet blij dat ruzies bestaan zodat we kunnen waarderen elkaar lief te hebben?
Dat iets is zoals het is, betekent niet dat we het er mee eens hoeven zijn.
In tegendeel we moeten er tegen vechten.
Maar hoe vecht je tegen de dood?
Hoe vecht je tegen iets dat je niet tegen kunt houden?
Door de dood niet als het eind te zien, maar als een nieuw begin, een deel van het leven.
Door de dood te accepteren als een deel van ons bestaan.
Maar bovenal door jouw leven waarde te geven.
Het te vieren en jezelf te laten zijn wie je bent.
Want als we allemaal het zelfde GAAN, laat ons dan op zijn minst allemaal anders ZIJN.
Verliefd
Ik ben verliefd, op het leven en ook een beetje op de dood,
En ik hoop dat sommige van jullie dat gevoel met mij kunnen delen.
Het leven is prachtig: met alles wat het omvat.
Ook de dood.
Want aan het einde hoort het allebei bij ons bestaan.
Houdt het elkaar in balans.
En al laat het ons achter met pijn en verdriet, hoe hard ik ook mijn best doe, ik kan hem niet meer als mijn vijand zien.
Het leven geeft, de dood neemt.
En wij zijn het cadeau dat eeuwig gekoesterd wordt.
© Isabel Hendriksen
Natalie zegt
Wat een mooie speech voor een uitvaart. Het zet me ook aan het denken. Zelf verloor ik mijn vader een paar jaar geleden. Aan de ene kant is het onvermijdelijk dat je ouders eerder gaan. Toch zijn zaken nooit meer hetzelfde.
Jacqueline van Staveren zegt
Isabel wat was het prachtig zoals je het vertelde en wat is het mooi geschreven. Het ontroert me nog steeds.
Karel van der Zanden zegt
Lieve schat,
Wat een ontroerende speech.Je hebt mij diep geraakt.
Dank,dank,
Karel
Esther van Ham zegt
WoW!!! Ik ben er stil van. Wat mooi geschreven… Heel bijzonder.
frede zegt
wat een respect voor het leven en je vader, Isabel. bedankt, je hebt me geraakt.
ik heb nog wat aanvullende gedachten ‘aangebracht’ en wel vanuit Een Cursus in Wonderen.
ik weet niet hoe ik je die kan doen toekomen, want ik (en een kennis)heb jouw tekst op twee plaatsen breder uitgelegd, vanuit het idee dat wij ‘een lichaam hebben, maar niet een lichaam zijn’! Laat maar weten of je daarin geïnteresseerd bent, dan kan ik het je doorsturen.
het was voor ons weer een mooie les om over de dood na te denken, als denkgeest of ziel. liefdevolle groet, frede
Isabel Hendriksen zegt
Dankjewel voor alle lieve en mooie reacties! Ik ben erg dankbaar en ik hoop dat iedereen hier uit kan halen wat voor hem belangrijk is. Aan Leni Vijverberg wil ik zeggen dat ik me echt vereerd voel dat je mijn speech daarvoor zou willen gebruiken. Dus natuurlijk mag je dat doen!
Liefs Isabel
Boukje Canaan zegt
Isabel, wat prachtig geschreven dit blog. Ik deel het graag verder! En graag kom ik hier nog eens terug. Liefs, Boukje
Ans Haar zegt
Inderdaad een prachtig gedicht. Niet te geloven dat dit door een 19 jarige is gemaakt en uitgesproken. Zoooveel levenswijsheid..
Leni Vijverberg zegt
Lieve Isabel en Leonie, Ik wil jullie bedanken voor het doorsturen van de mooie speech, die Isabel uitsprak bij de uitvaart van haar Opa.
Ik wil vragen of ik de speech ook mag gebruiken bij mijn vrijwilligerswerk bij Humanitas, bij het begeleiden van mensen met verlies van een geliefde, individueel en in een lotgenotengroep. Liefs Leni
Ineke Dane zegt
Wat een inzicht op zo’n jonge leeftijd, dat wij het cadeau zijn dat eeuwig gekoesterd wordt.
Dank je wel Isabel!
niets staat ons nu in de weg daar zelf al vast mee te beginnen.
Dymph zegt
Dank je wel voor je mooie speech, Isabel. En voor de liefde die ervoor nodig is om zo in het leven te staan – zelfs als je net je vader bent verloren. Na je prachtige relaas komt je laatste zin recht in mijn hart binnen als een echt cadeautje.